اولین های رزمایش پهپادی ارتش با تنوع 30 مدل و برد 20 تا 2هزار کیلومتر - مجله وبلاگ فروش

به گزارش گروه سیاسی خبرنگاران، در نیمه دی ماه امسال در منطقه عمومی سمنان و چند منطقه دیگر کشور رزمایش تماماً پهپادی ارتش جمهوری اسلامی ایران با حضور صدها فروند از پهپادهای مختلف از 4 نیروی ارتش برگزار گردید.

این پهپادها در روز نخست در راستای به طول بیش از یک کیلومتر کنار هم روی زمین برای بازدید فرماندهان مستقر شده بودند که جلوه ای ویژه از کمیت و تنوع پهپادهای ایرانی را به نمایش گذاشت.

انواع پهپادهای ساخت داخل با مأموریت های مختلف در این رزمایش حضور داشته به اجرای مأموریت پرداختند.

برخی دستاوردها نیز برای اولین بار در این رزمایش به نمایش گذاشته شد که در گزارش زیر به مرور مهمترین رخدادهای این تمرین عظیم پرداختیم.

تنوع مأموریتی

اولین مبحث در خصوص رزمایش پهپادی ارتش، اجرای انواع مأموریت های دفاعی و تهاجمی تماماً توسط پهپادها بود، از مأموریت پرواز تندخیز یا اسکرامبل توسط پهپادهای کرار رهگیر تا مأموریت های تهاجمی و جنگ الکترونیک.

کرارهای رهگیر به سه شیوه انتحاری، استفاده از تیربار یا استفاده از موشک هوا به هوا قابلیت درگیری و انهدام هدف مهاجم را دارند که دو مورد آخر در این رزمایش و البته برای اولین بار در کشور مورد استفاده نهاده شد.

در مأموریت انتحاری، پهپاد کرار به واسطه دوربین نصب شده در دماغه از حدود 30کیلومتری قابلیت قفل کردن روی هدف را دارد و سپس خود را از سمت مناسب به هدف می رساند و با برخورد مستقیم یا در مجاورت آن منفجر می گردد.

با توجه به سرعت بیش از 600 کیلومتر بر ساعت انواع پهپاد کرار، این پرنده گزینه مناسبی برای هدف قرار دادن اهداف کم سرعت مانند پهپادهای عظیم یا هواپیماهای گشت دریایی و ترابری و بالگردهای عظیم و متوسط دشمن است.

در جریان ارائه گزارش فرماندهان ارتش به ریاست ستادکل نیروهای مسلح سرلشکر محمد باقری در این رزمایش اعلام شد که ارتش با کرارهای رهگیر، عملیات رهگیری انواع هواپیماهای با سرنشین و بدون سرنشین آمریکایی از جمله پهپادهای مهم MQ-9 ،RQ-4 و هواپیماهای گشت دریایی P-8 و P-3 آمریکایی را در مناطق جنوب کشور در ماه های گذشته چندین بار به انجام رسانده است که به راحتی در صورت حضور آنها در مناطق حاکمیتی کشور، امکان ساقط کردن این هواگردها وجود داشت.

استفاده عملیاتی از تیربار توسط پهپادهای معمولی و نه مولتی روتور، به احتمال زیاد برای اولین بار حتی در جهان باشد که توسط کرارهای ایرانی صورت می پذیرد.

شاید در وهله اول مزیت این روش کاهش چشمگیر هزینه به نظر می رسد اما کاهش قابل توجه آسیب یا به بیان دیگر قابلیت وارد ساختن آسیب کنترل شده به پرنده دشمن به منظورهایی خاص نیز از مزیت های استفاده از تیربار است.

فایده دیگر این روش، امکان درگیر شدن با هدف های متعدد یا یک دسته پروازی از اهداف دشمن توسط پهپاد رهگیر با تیربار است.

ایده استفاده از موشک روی پهپاد کرار قدمتی نزدیک به 6 سال دارد که گونه ای از موشک شهاب ثاقب به نام شفق روی آن مشاهده شده بود اما تا کنون فیلم یا تصویری از شلیک آن منتشر نشده بود.

در رزمایش اخیر موشک جدیدتر آذرخش که از پیکربندی موشک مشهور هوا به هوای AIM-9 سایدویندر استفاده می نماید و قابلیت استفاده دوگانه هوا به هوا و هوا به زمین دارد در مأموریت رهگیری هدف هوایی با موفقیت مورد استفاده نهاده شد.

با توجه به ماهیت رزمی این موشک در نقش هوا به هوا، قابلیت درگیری با انواع پرنده های دشمن را دارد درحالی که به واسطه نصب روی پهپاد، قابلیت شروع مأموریت از هر نقطه ای به صورت غافلگیرانه را نیز خواهد داشت.

پهپادهای کرار با استفاده از یک راکت از روی زمین بلند می شوند که سبب می گردد به راحتی در نقاط مختلف مخفی شوند و برای مأموریت دفاع هوایی نقطه ای به راحتی و به سرعت به پرواز درآیند.

در مجموع قابلیت اجرای عملیات رهگیری علیه اهداف پروازی دشمن خصوصاً پهپادها با در نظر داشتن میزان تأثیر عملیاتی این وسائل که در جنگ اخیر قره باغ هم مشاهده شد، قابلیتی راهبردی است که نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را یک گام جلوتر از دشمنان قرار می دهد.

در بخش مأموریت های تهاجمی علاوه بر همان موشک آذرخش که با توجه به سرعت مافوق صوت به عنوان موشکی ضربتی علیه اهداف زمینی قابل طرح است، بمب های 500پوندی mk-82 توسط پهپادهای کرار حمل و پرتاب شدند که با دقت بسیار خوبی به نزدیک اهداف اصابت کردند. البته بمب های راهنمایی شونده دورایستا نیز قبلاً توسط پهپادهای کرار به کارگیری شده بود.

بمب های هوشمند و نقطه زن قائم با پهپادهای کمان و ابابیل ـ 3 و بمب های سدید با پهپاد سیمرغ نیروی دریایی در این رزمایش به کارگیری شد.

پهپاد سیمرغ دارای برد 2000 کیلومتر بوده و مداومت پروازی 24 ساعت دارد. این پهپاد که گونه دریایی شاهد ـ 129 به شمار می رود، به سفارش ارتش جمهوری اسلامی ایران توسط سپاه ساخته شده است و تجربه گرانبهای بیش از 50هزار ساعت پرواز عملیاتی شاهد ـ 129 در بحران های عراق و سوریه در سال های گذشته را پشتوانه خود دارد.

در مأموریت انتحاری ضد اهداف زمینی هم پهپاد آرش که نمونه انتحاری پهپادهای تمرینی هدف کیان است، از سواحل مکران به سمت منطقه عمومی رزمایش در سمنان به پرواز در آمد و پس از طی مسافت 1400کیلومتری طراحی شده برای این مأموریت با دقت هرچه تمام تر خود را به هدف کوبید.

این پهپاد همانند کرار با استفاده از یک راکت کمکی به پرواز درمی آید و در نتیجه هر نقطه ای از کشور می تواند محل شروع مأموریت آن علیه انواع اهداف دشمن باشد.

علاوه بر قراردهی چندتایی این پهپاد روی تریلر، یک پرتابگر جعبه ای تک فروندی با سطح محافظت بالا نیز برای پهپاد آرش طراحی و ساخته شده است که در این رزمایش مورد استفاده نهاده شد.

از دیگر پهپادهای مشاهده شده در این رزمایش برای اولین بار، یک نمونه پهپاد کوچک یا MAV کنار پهپادهای عظیمتر بود که احتمالاً همانند نمونه های مشابه خارجی به صورت دسته ای از پهپادهای عظیمتر پرتاب می گردد.

همچنین جعبه حمل و پرتاب پهپادهای مقیاس کوچک دیگر برای استفاده توسط نفرات تکاور نیز در نمایشگاه جانبی این رزمایش مشاهده شد که به زودی در گزارشی دیگر به تفصیل در خصوص این دو نوع مطالبی بیان خواهد شد.

در رزمایش تماماً پهپادی ارتش، انواع مولتی روتورها نیز با مأموریت شناسایی، حمل سلاح های مختلف و نیز مأموریت اصابت مستقیم به مولتی روتور مهاجم دشمن حضور داشتند و پرواز عملیاتی و نمایش قابلیت خود را در حضور ناظران ستادکل نیروهای مسلح و قرارگاه مرکزی رزمی خاتم الانبیا(ص) به انجام رساندند.

این مولتی روتورها قابلیت دنبال کردن اهداف متحرک و انهدام آنها را دارند. بمب های پرتاب شونده کوچک و ترکشی هم از جمله سلاح های نصب شده روی این پرنده های بدون سرنشین است.

یکی دیگر از مأموریت های جدید پهپادی که برای اولین بار توسط نیروهای مسلح کشور رسانه ای می گردد، استفاده از پهپاد در نقش مهمات پرسه زن بود.

در این شیوه پهپاد تهاجمی انتحاری با مداومت پروازی بالا به منطقه هدف اعزام می گردد و در صورت مشاهده هدف اقدام به اجرای عملیاتی تهاجمی می نماید.

برای شناسایی هدف استفاده از قابلیت های پیشرفته پردازش تصویر و هوش مصنوعی حرف اول و آخر را می زند که رسیدن به سطح عملیاتی در مأموریت مهمات پرسه زن، نشان دهنده عمق پیشرفت کشور در حوزه های مذکور است.

نصب پهپاد روی آویزگاه حمل سلاح بالگرد 214 هوانیروز ارتش از دیگر مواردی بود که برای اولین بار در رزمایش اخیر ارتش مشاهده شد. مأموریت این پهپاد می تواند تهاجمی یا ایذایی خصوصاً علیه پدافند دشمن در برابر گروه بالگردها در مأموریت های خاص باشد.

نکته مهم دیگر پیرامون پیشرفت عملکردی پهپادهای ارتش اعلام امکان اجرای عملیات گروهی یا همان یورش فوجی یا سوآرم (Swarm) است که جهش مهمی در کیفیت ابعاد تهاجمی نبرد دارد.

در این شیوه دسته ای از پهپادها به صورت همزمان به سمت هدفی تعیین یورش می برند. مأموریت تعدادی از این پهپادها می تواند ایذایی و برای فریب و اشباع پدافند دشمن بوده و نیز می تواند همه در مأموریت اصلی تهاجمی مورد استفاده قرار گیرد. این شیوه عملیات برای افزایش حجم آسیب به دشمن و نیز کاستن از قابلیت پدافند دشمن کاربرد دارد.

اجرای عملیات های شنود و مراقبت الکترونیکی و نیز اجرای جنگ الکترونیک از دیگر مأموریت هایی است که توسط انواع پهپادهای ساخت ایران قابل اجرا است و در این رزمایش نیز به مورد اجرا گذاشته شد.

یک مأموریت ویژه برای پهپاد انتحاری آرش، عملیات ضدرادار بود که در رزمایش اخیر مورد اجرا نهاده شد. ترکیب این قابلیت و برد بلند سبب می گردد رادارهای دشمن توسط پهپادهای ایرانی در معرض تهدید جدی و نابودی در اولین مقطع درگیری باشند.

از جهت تنوع مأموریتی هرچند قابلیت راهنمایی آتش توپخانه در رزمایش اخیر نمایش داده نشد اما در توانایی پهپادهای ایرانی وجود داشته و قبلاً در عملیات علیه گروه های تروریستی در مرزهای شمال غربی و حتی در سوریه و عراق اثبات شده است.

همچنین قابلیت اجرای عملیات مشترک با هواپیماهای جنگنده یا بالگردهای تهاجمی نیز از جمله مأموریت های نوین پهپادهاست که می تواند در نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز به کارگیری گردد.

تنوع ساختاری

یکی دیگر از جنبه های مهم رزمایش پهپادی ارتش، نمایش تنوع ساختاری بالا در پرنده های بدون سرنشین بود که برای مأموریت های متنوع ذکرشده در بالا، طراحی شده اند.

برخی از این پهپادها با استفاده از راکت از روی زمین بلند می شوند و با چتر بازیابی می شوند و برخی با استفاده از باند پرواز کار نشست و برخاست خود را به انجام می رسانند و برخی نیز با نصب روی خودرو و حرکت روی راستا مستقیم انرژی اولیه برای بلند شدن را به دست می آورند.

پهپادهایی با ساختار کلاسیک مشابه هواپیما، برای مأموریت های شناسایی و مراقبت چندساعته در مسافت های بلند و نیز قابلیت شلیک مهمات هوشمند، پهپادهای موتور جت در انواع مختلف با بدنه های کشیده و بال های کوچک، پهپادهای هدف برای تمرین خدمه پدافند و نیز اجرای عملیات ایذایی علیه پدافند دشمن، پهپادهایی در ابعاد بسیار کوچک قابل حمل توسط نفر در کوله پشتی یا حمل تعداد بالا توسط پهپادهای عظیمتر، پهپادهایی با ساختار کلاسیک اما عمودپروازشده، با برد 1200 کیلومتر به نام پلیکان ـ 2 و نیز پهپادهای عمودپرواز مولتی روتور و پهپادهای بالگرد با مأموریت های متنوع از جمله انواع ساختارهای مختلف پهپادی بود که در اختیار نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران مشاهده شد.

تنوع برد، مداومت پرواز، میزان محموله قابل حمل و شیوه شروع و انتها مأموریت در انواع پهپادهای مذکور متفاوت بوده و متناسب با نیازهای مختلف صحنه رزم و پشتیبانی رزم تعریف شده است. در مجموع حدود 30 نوع پهپاد مختلف از چهار نیروی ارتش در رزمایش مذکور حضور داشتند.

تنوع تسلیحات

یکی دیگر از جنبه های مهم رزمایش پهپادی ارتش نمایش برخی تسلیحات جدید یا به کارگیری آنها برای اولین بار روی پهپادهای مختلف بود.

همان طور که اشاره شد، موشک هوا به هوا و هوا به سطح آذرخش با جست وجوگر اپتیکی تصویرساز که قابلیت اجرای عملیات در شرایط مختلف آب وهوایی را به آن می دهد و با سرعت مافوق صوت به نوعی یک سلاح ضربتی محسوب می گردد روی پهپاد کرار برای اولین بار به کارگیری شد.

همچنین موشک هوا به سطح جدید و بسیار پیشرفته به نام الماس با برد حدود 8 کیلومتر و جست وجوگر اپتیکی روی پهپاد ابابیل ـ 4 که نمونه ای ارتقایافته با ظاهر مشابه ابابیل ـ 3 است به صورت دوفروندی به کارگیری شد.

این موشک و نیز آذرخش قابلیت شلیک کن و فراموش کن دارند و به صورت هوشمند هدف خود را تا اصابت دنبال می نمایند. یکی از ویژگی های موشک الماس وزن کمتر آن نسبت به موشک های هم رده خود است که سبب شده است با پهپادهایی در رده وزنی ابابیل ـ 3 نیز قابل به کارگیری باشد.

بمب های هوشمند قائم در دو نوع مختلف زیر بال های پهپاد دوربرد کمان ـ 12 نیروی هوایی ارتش برای اولین بار مشاهده شد. هرچند سلاح اصلی این پهپاد، موشک میکروکروز اخگر با برد 30 کیلومتر است اما بمب های قائم با رده های وزنی مختلف نیز سلاح مناسبی برای انهدام طیفی از اهداف محسوب می شوند.

برای اولین بار مشاهده شد که پهپاد کمان ـ 12 دو صندلی حمل سلاح زیر هر بال خود دارد. یک سلاح ناشناخته که احتمالاً موشک سدید یا موشک الماس است نیز کنار پهپاد کمان ـ 12 وجود داشت که در هر صورت تنوع تسلیحاتی این پهپاد ارزشمند را بیشتر می نماید.

همچنین غلاف جنگ الکترونیک محمول با پهپادها نیز در نمایشگاه جانبی رزمایش مذکور کنار پهپادهای نیروی هوایی ارتش مشاهده شد. پهپاد مهاجم ـ 92 که به نوعی نسل قبلی و بستر توسعه کمان ـ 12 محسوب می گردد نیز میان پهپادهای مشاهده شده در این رزمایش حضور داشت.

در این رزمایش، انواع پهپادهای ایرانی از برد 20 کیلومتر تا 2000 کیلومتر به عنوان یکی از راهبردهای دفاعی و نیز یکی از ابزارهای تهاجمی کشور در برابر تهدیدات خارجی حضور داشته انواع مختلف مأموریت های شناسایی تا رزم هوا به سطح و هوا به هوا را با موفقیت تمرین کردند.