باتری الماسی کربن، 14: امید برای یک منبع انرژی برای هزاران سال
به گزارش مجله وبلاگ فروش، تیمی از پژوهشگران پیروز به ساخت اولین باتری با کربن-14 (Carbon-14) شدند که با پوششی از الماس مصنوعی، قابلیت تأمین انرژی برای هزاران سال را دارد. این فناوری که نتیجه سال ها تحقیق است، نویدبخش تحول در منابع انرژی برای دستگاه هایی است که به توان پایین ولی ماندگاری بسیار بالا احتیاج دارند. این باتری می تواند جایگزینی برای باتری های لیتیوم-یونی در کاربردهای خاص باشد و احتیاجی به تعویض مکرر ندارد.
مکانیزم عملکرد باتری کربن-14
کربن-14 یک ایزوتوپ رادیواکتیو است که هنگام واپاشی به نیتروژن-14 (Nitrogen-14) پرتوهای بتا (Beta Radiation) فراوری می نماید. این پرتوها که در واقع الکترون هایی با سرعت بالا هستند، در یک الماس مصنوعی که به شکل خاصی طراحی شده است، به جریان الکتریکی تبدیل می شوند. این فناوری از فرآیند تبدیل مستقیم انرژی تابشی به برق استفاده می نماید و احتیاجی به منبع خارجی ندارد.
کاربردهای باتری الماسی
یکی از کاربردهای مهم این باتری در دستگاه های پزشکی مانند ضربان سازهای قلبی است که احتیاجمند ماندگاری و پایداری طولانی مدت هستند. تعویض باتری این دستگاه ها احتیاجمند جراحی است که برای بیمار خطرات زیادی دارد. باتری های الماسی می توانند این مشکل را برای همواره رفع نمایند. بعلاوه در مأموریت های فضایی دوربرد، که دسترسی به منابع انرژی غیرممکن است، این باتری می تواند به عنوان یک منبع انرژی مداوم عمل کند. ابزارهای علمی در مکان های صعب الوصول مانند آتشفشان ها نیز از دیگر موارد استفاده این فناوری هستند.
مقایسه با منابع انرژی فعلی
یکی از مزایای بزرگ باتری های کربن-14، طول عمر بسیار زیاد آن هاست. این ایزوتوپ نیمه عمری حدود 5,700 سال دارد، به این معنی که انرژی آن برای هزاران سال قابل استفاده است. در مقایسه، پلوتونیوم-238 (Plutonium-238) که در مأموریت های فضایی فعلی استفاده می گردد، تنها 87.7 سال نیمه عمر دارد. این ویژگی باتری کربن-14 را به گزینه ای ایده آل برای مأموریت هایی تبدیل می نماید که به طول عمر بالای منبع انرژی احتیاج دارند.
چالش های استفاده از کربن-14
با وجود تمام مزایا، استفاده از کربن-14 چالش هایی نیز به همراه دارد. یکی از این چالش ها، مقدار کم انرژی فراوریی به ازای هر واحد از ماده است. به همین علت، تا پیش از این، استفاده از آن به عنوان منبع انرژی عملی نبوده است. با این حال، فناوری جدیدی که الکترون ها را به طور مستقیم به جریان برق تبدیل می نماید، کارایی این باتری را به شدت افزایش داده است. بعلاوه، کربن-14 از ضایعات هسته ای به دست می آید که استخراج و پردازش آن احتیاجمند فناوری پیشرفته ای است.
باتری های سبک تر و کارآمدتر برای آینده
در مأموریت های فضایی فعلی مانند وُیَجرها (Voyager)، از ژنراتورهای سنگین رادیوایزوتوپ ترموالکتریک (Radioisotope Thermoelectric Generators) برای فراوری برق استفاده می گردد. این ژنراتورها از گرمای ناشی از واپاشی رادیواکتیو برق فراوری می نمایند، اما وزن زیادی دارند. باتری های الماسی کربن-14 با وزن بسیار کم، امکان طراحی مأموریت های فضایی سریع تر و کارآمدتر را فراهم می نمایند.
کاربردهای گسترده باتری الماسی
محققان نشان داده اند که این باتری در مقادیر بسیار کم می تواند انرژی کافی برای ابزارهای مختلف فراوری کند. به تازگی، نسخه های پیشرفته تر این فناوری با استفاده از نیکل-63 (Nickel-63) نیز فراوری شده اند که از فناوری مشابهی بهره می برند. این باتری ها علاوه بر ماندگاری بسیار طولانی، امکان استفاده در مقیاس های بزرگ تر را نیز فراهم می نمایند.
اهمیت زیست محیطی باتری الماسی
یکی از نکات قابل توجه در خصوص این فناوری، امکان استفاده از ضایعات هسته ای برای فراوری انرژی است. با استخراج کربن-14 از پسماندهای نیروگاه های هسته ای، می توان به کاهش حجم این ضایعات یاری کرد. بعلاوه، پایداری و ایمنی بالای این باتری ها باعث می گردد که برای محیط زیست گزینه ای مناسب باشند.
آینده باتری های کربن-14
با توجه به اینکه این فناوری هنوز در مراحل اولیه توسعه واقع شده است، پیش بینی می گردد که در سال های آینده شاهد پیشرفت های چشمگیری در این حوزه باشیم. محققان دانشگاه بریستول در انگلستان، که پیش گام این تحقیق بوده اند، کوشش دارند تا این باتری ها را برای استفاده های تجاری در مقیاس بزرگ فراوری نمایند.
تحول در دنیا انرژی
باتری الماسی کربن-14 نمادی از پیشرفت در فناوری انرژی های پایدار است. این باتری با طول عمر فوق العاده، وزن سبک و توانایی فراوری انرژی مداوم، می تواند تحولی در صنایع مختلف ایجاد کند. از مأموریت های فضایی گرفته تا ابزارهای پزشکی و کاربردهای صنعتی، این فناوری آینده ای روشن برای مدیریت انرژی پایدار ارائه می دهد.
منبع: یک پزشک