علائم و درمان سنگ کیسه صفرا
به گزارش مجله وبلاگ فروش، علت مشخصی برای بروز سنگ کیسه صفرا وجود ندارد، اما اگر کلسترول یا بیلی روبین موجود در صفرا از حدی بالاتر برود باعث ایجاد سنگ صفرا می گردد. برخی وقت ها هم کامل تخلیه نشدن صفرا و غلیظ شدن آن باعث ایجاد سنگ می گردد.
کیسه صفرا اندامی در زیر کبد است و تا زمانی که دچار مشکل نشده باشد، ما حتی از وجود آن خبر نداریم. در اصل همین بی توجهی به این عضو باعث بروز مسائل جدی در آن می گردد و معمولا با وخیم شدن مسائل و آغاز درد کیسه صفرا، زندگی فرد بیمار مختل می گردد.
صفرای فراوریشده در کبد به کیسه صفرا منتقل می گردد. بعد از اینکه ما غذای چرب می خوریم، کیسه صفرا، صفرا را به وسیله مجاری صفراوی به داخل روده کوچک می ریزد. این اتفاق نقش بسیار مهمی در هضم و جذب چربی مواد غذایی دارد.
علت تعیینی برای بروز سنگ کیسه صفرا وجود ندارد، اما اگر کلسترول یا بیلی روبین موجود در صفرا از حدی بالاتر برود باعث ایجاد سنگ صفرا می گردد. بعضی وقت ها هم کامل تخلیه نشدن صفرا و غلیظ شدن آن باعث ایجاد سنگ می گردد.
درد کیسه صفرا معمولا از زیر دنده ها آغاز می گردد و گاهی با تهوع همراه است. این علایم معمولا زمانی آغاز می گردد که سنگ به طور موقت یکی از مجرا های صفراوی را مسدود نموده باشد. این انسداد در بیشتر موارد درد شکمی را به دنبال دارد. این درد ها در طرف راست شکم تا پهلو ها و کتف ها ادامه پیدا می نماید.
ماهیت این درد ها دایمی است و با اجابت مزاج، خروج گاز یا استفراغ بهتر نمی گردد. از طرفی، خوردن غذا های چرب و اسیدی آن را تشدید می نماید.
خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا در سنین بالای40 سال افزایش پیدا می نماید. وزن مناسب و ثابت و کم کردن مصرف غذا های چرب به کاهش این خطر یاری می نماید. در عین حال، مصرف فیبر و چربی های خوبی مثل روغن ماهی، روغن زیتون و آرد سبوس دار به جای آرد سفید و برنج قهوه ای به جای برنج سفید در سالم تر ماندن کیسه صفرا موثر است.
در صورتی که به بیماری دیگری مثل سیروز های کبدی، دیابت و مسائل کلیوی مبتلا هستید، عوارض سنگ صفرا در شما تشدید می گردد؛ به همین دلیل باید سریع برای درمان آن اقدام کنید.
عوامل بروز سنگ صفرا را بشناسید
محققان اعتقاد دارند استروژن در تشکیل سنگ کیسه صفرا نقش دارد. این هورمون جنسی زنانه می تواند میزان کلسترول را در صفرا بالا ببرد. بارداری هم باعث ساخته شدن چیزی به نام لجن کیسه صفرا می گردد؛ مایعی غلیظ که بدن قادر نیست به راحتی آن را جذب کند.
تحقیقات نشان می دهد اگر فردی در خانواده شما سنگ کیسه صفرا داشته باشد، احتمال ابتلای شما نیز برای داشتن آن بالا می رود. نژاد آمریکایی و آمریکایی - مکزیکی نسبت به دیگر افراد احتمال بیشتری برای ابتلا به سنگ کیسه صفرا دارد. ساکنان شهری در ایالت آریزونا بالاترین میزان بیماری های کیسه صفرا را در دنیا دارند. محققان اعتقاد دارند ژن های خاصی باعث بالا رفتن میزان کلسترول در صفرا می گردد.
اگر اضافه وزن دارید، ممکن است بدن شما کلسترول بیشتری بسازد و معنی آن این است که احتمال داشتن سنگ کیسه صفرا در شما بالاست. همچنین ممکن است شما کیسه صفرایی بزرگ تر از حد معمول داشته باشید که آن طور که باید و شاید خوب کار نمی نماید. اگر مقدار اضافه وزن شما در قسمت شکم و کمر بیشتر از باسن و ران باشد، احتمال داشتن سنگ کیسه صفرا را در شما بالا می برد.
قرص های جلوگیری از بارداری و هورمون های جایگزین درمان هم به دلیل داشتن استروژن احتمال وجود سنگ های کیسه صفرا را بالا می برد. مصرف دارو های مربوط به کاهش کلسترول هم ممکن است باعث افزایش میزان کلسترول در صفرا گردد.
لبنیات پرچرب، گوشت، غذا های سرخ شده، نوشیدنی های گازدار، غذا های اسیدی مثل مرکبات، قهوه و سس گوجه فرنگی باعث التهاب و تحریک کیسه صفرا می گردد. پزشکان معتقدند مصرف این مواد بر کبد و کیسه صفرا فشار زیادی می آورد و باعث ایجاد درد و سنگ صفرا می گردد.
مصرف سبزیجات در تغذیه روزانه:
سوالی که از کودکی برای خیلی از ما پیش می آید این است که چرا باید حتما در رژیم روزانه غذایی مان سبزیجات وجود داشته باشد؟
جواب این سوال به ما یاری می نماید که با سبزیجات آشتی کنیم و آن ها را که یکی از غنی ترین و کامل ترین منابع ویتامین ها، فیبر، املاح معدنی، آنتی اکسیدان و ویتامین های A، B. و C. هستند، به رژیم غذایی روزانه خود و خانواده اضافه کنیم.
اما سوال اصلی این است که مصرف چه میزان سبزیجات کافی است؟ ما روزانه باید بین سه تا پنج واحد از انواع گروه سبزی ها را در غذای مان بگنجانیم. منظور از واحد، مقداری معادل یک لیوان یا بشقاب کوچک سبزی خوردن یا سالاد، یک گوجه، یک خیار یا هویج متوسط است.
حالا ممکن است این سوال به وجود بیاید که اصلا این مواد چه فایده ای برای سلامت و بهبود عملکرد بدن ما دارند؟ یکی از مهم ترین کوشش های هر کدام از ما در حوزه سلامت، پیشگیری از ابتلا به بیماری هایی مثل سرطان و همچنین بیماری های قلبی و عروقی، تنفسی و گوارشی است.
آنتی اکسیدان موجود در سبزیجات با خاصیت ضدسرطانی تا حد زیادی می تواند از ابتلای ما به سرطان های دستگاه گوارش مثل روده و معده جلوگیری کند. همچنین فیبر موجود در سبزیجات، کار دستگاه گوارش را برای هضم و دفع مواد غذایی آسان تر می نماید و سرعت تخلیه روده ها را بالا می برد، همین امر باعث می گردد مواد سرطان زا با فیبر ترکیب و از بدن خارج شوند.
از طرف دیگر سبزیجات چربی خیلی پایینی دارند و اغلب فاقد کلسترول هستند. رژیم غذایی کم چرب، احتمال مبکوششدن به بیماری های قلبی و عروقی و سرطان را کاهش می دهد، همین طور مصرف روزانه سبزیجاتی مثل جعفری، کرفس، لوبیا، سبوس گندم و سیب زمینی منابع خوبی برای تأمین پتاسیم مورد احتیاج بدن هستند.
پتاسیم ماده ای معدنی و برای عملکرد قلب بسیار مفید است، در نتیجه مصرف این مواد غذایی به سلامت قلب یاری می نماید.
سبزیجات سبز رنگ مثل کلم بروکلی و اسفناج اثر خوبی بر سلامت دستگاه گردش خون دارند. خانواده کلم ها هم بهترین مواد غذایی برای بیماران قلبی هستند. به همین دلیل است که مصرف مرتب کلم به ویژه کلم بنفش برای کسانی که یک بار دچار سکته شده اند، توصیه می گردد.
همان طور که می گردد حدس زد، سبزیجات کالری پایینی دارند، حجیم و سیرنماینده هستند و مصرف زیاد آن ها باعث افزایش وزن نمی گردد. از طرف دیگر برعکس بسیاری از میوه ها، سبزیجات تازه قند خیلی کمی دارند و قند خون را بسیار کمتر از سایر مواد غذایی دیگر دچار تغییر و تحول می نمایند، بنابراین مصرف سبزیجات برای بیماران دیابتی و حتی گنجاندن آن در رژیم غذایی برای پیشگیری از این بیماری هم نقش مهمی دارد.
یکی از مهم ترین تأثیرات مثبت مصرف مرتب سبزیجات تازه روی سلامتی بدن ما این است که سبزیجات سدیم خیلی کمی دارند. می دانیم که اگر بدن بیش ازحد سدیم جذب کند، باعث بروز بیماری فشار خون بالا می گردد. سبزیجات تازه نسبت به سبزی های بسته بندی فریزری یا کنسروی مقدار خیلی کمتری سدیم دارند، پس می توان نتیجه گرفت مصرف سبزیجات تازه به شکل سالاد و حتی نیم پز می تواند از بروز فشار خون پیشگیری کند.
بهتر است تا جای ممکن سبزی ها را به صورت خام مصرف کرد، پختن سبزی به مدت طولانی باعث از بین رفتن ویتامین های موجود در آن می گردد. بهتر است سبزی خوردن یعنی مجموعه ای از گشنیز، تره، پیازچه، ریحان، ترخان، شاهی، تربچه، گوجه فرنگی، پیاز، گل کلم، شلغم، ترب، کاهو و انواع فلفل دلمه ای رنگی را به صورت خام بخوریم.
می توان از روش های خلاقانه برای مصرف سبزیجات استفاده کرد، اما ساده ترین روش آن است که آن ها را به شکل سالاد در کنار غذا مصرف کنیم و چه بهتر که سالاد را بدون سس و با چاشنی های سالم تری مانند روغن زیتون، سرکه، آبلیمو یا آبغوره میل کنیم.
سبزیجاتی مثل هویج پخته، لوبیا سبز، نخودفرنگی پخته، سیب زمینی، کدو حلوایی، لبو، گل کلم، کرفس، ریواس، کنگر، بادمجان و کدوی خورشتی پخته از سبزیجاتی هستند که یا در کنار غذا های مختلف یا به عنوان وعده غذایی کامل می توان صرف کرد.
خیلی مهم است که عادت مصرف سبزیجات را از کودکی به فرزندان مان آموزش بدهیم. سبزیجات فصلی بهترین و سالم ترین انتخاب هستند و بچه ها معمولا از خوردن سبزیجات خام لذت بیشتری می برند. برای اینکه بچه ها به سبزیجات علاقه مندتر شوند، ضروری است کمی خلاقیت به خرج دهید.
سبزیجات خام را به شکل های مختلف و زیبا برش دهید و به عنوان میان وعده برای آن ها آماده کنید. سعی کنید بچه ها را در فرایند آشپزی مشارکت دهید تا تمایل بیشتری نسبت به خوردن سبزیجات در آن ها ایجاد گردد.
کار اصلی کیسه صفرا، ساختن صفراست:
نه این طور نیست، کیسه صفرا، صفرا فراوری نمی نماید، بلکه صفرایی را که درحال حاضر بدن استفاده نمی نماید، ذخیره می نماید. در اصل کبد، صفرا را فراوری می نماید که از کانال های صفراوی به کیسه صفرا منتقل می گردد.
اگر سنگ صفرا دارید باید فورا وزن تان را پایین بیاورید:
این درست است که اضافه وزن می تواند باعث بروز سنگ صفرا گردد، اما کاهش وزن باید به تدریج صورت بگیرد. کاهش وزن سریع در تشکیل سنگ صفرا موثر است. توصیه می گردد برنامه ای برای کاهش وزن در نظر گرفته گردد که با رعایت کردن آن بتوان وزن را در هفته نیم کیلو تا یک کیلوگرم کاهش داد.
جراحی برداشتن کیسه صفرا مهم ترین راهکار مسائل صفرایی است:
نه، این باور غلط است، بعضی از سنگ های کیسه صفرا هیچگاه مسئله ای ایجاد نمی نمایند و فقط در جای خود باقی می مانند. تنها زمانی که نشانه های شدید بروز کرد، پزشک تان ممکن است به شما پیشنهاد جراحی بدهد.
باور های غلط:
سنگ های صفرا با درد و علایم تعیین همراه هستند:
این طور نیست، بعضی از مسائل کیسه صفرا مانند سنگ های صفراوی ریز که مجرای صفراوی را مسدود نمی نمایند، معمولا هیچ علامت و ناراحتی را به وجود نمی آورند. این نوع سنگ ها معمولا هنگام عکسبرداری با اشعه ایکس برای بیماری دیگری یا انجام عمل جراحی در ناحیه شکم و به طور اتفاقی تشخیص داده می شوند.
بدون کیسه صفرا نمی توان زندگی کرد:
این باور درست نیست که کیسه صفرا عضوی حیاتی نیست. واقعیت اینجاست که افرادی که تحت عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا قرار می گیرند، ممکن است دچار مسائل زیادی در عملکرد سیستم صفراوی شوند.
برای پیشگیری از ابتلا به سنگ صفرا چه کنیم؟
دکتر ورمزیار، متخصص گوارش و کبد در خصوص زمینه های بروز سنگ کیسه صفرا می گوید: اغلب پولیپ ها و سنگ های کیسه صفرا علائم قابل توجهی ندارد. این مسائل معمولا به صورت تصادفی و اغلب هنگام معاینه معده یا اندام های داخلی دیگر تشخیص داده می گردد.
این متخصص گوارش تجویز و مصرف دوره ای مُسکن را برای کنترل درد کافی می داند، البته به شرط آنکه این درد ها ملایم باشد و به ندرت پیش بیاید. او در ادامه می افزاید: اما اگر علائم سنگ کیسه صفرا شدیدتر باشد و مدام با مصرف هر وعده غذای چرب بروز کند، ممکن است پزشک شما عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا را توصیه کند.
در پاسخ به این سوال که بهترین رژیم غذایی برای پیشگیری از این مشکل چیست، دکتر ورمزیار این گونه می گوید: نمی گردد گفت: رژیم غذایی خاصی برای درمان علائم سنگ کیسه صفرا وجود دارد. اما به هر حال، رژیم غذایی سالم و متعادل، با چربی کم به تسکین علایم و کاهش درد یاری می نماید.
مصرف میوه و سبزی زیاد، حداقل پنج نوبت در روز، همین طور کربوهیدرات های نشاسته ای مثل نان سبوس دار، برنج، غلات، ماکارونی، سیب زمینی و موز مسائل مربوط به سنگ صفرا را کم می نماید.
مصرف مقدار مناسب فرآورده های لبنی و شیر کم چرب و حبوبات، همین طور پرهیز از مصرف زیاد گوشت قرمز، ماهی و تخم مرغ فشار کمتری به کیسه صفرا وارد می نماید.
بهتر است مواد غذایی چرب و سرشار از قند را تا جای ممکن از برنامه غذایی خود و خانواده حذف کنید. مصرف چربی اشباع موجود در فرآورده های حیوانی، مثل کره، پنیر، روغن، گوشت، شیرینی، بیسکوییت و کیک را کم کنید و به جای آن از چربی های غیراشباعی که در روغن های سبزیجات، مثل آفتابگردان، زیتون، آووکادو، آجیل و بذر های گیاهی وجود دارد، بهره ببرید.
در انتها توصیه این متخصص بیماری های گوارشی و کبد برای سالم نگه داشتن دستگاه گوارش و به ویژه کیسه صفرا، جایگزین کردن وعده های غذایی کوچک تر و بیشتر با سه وعده غذای سنگین است. چاقی و داشتن اضافه وزن هم احتمال تشکیل سنگ کیسه صفرا را زیاد می نماید.
پیاده روی کنید تا با کاهش کالری مصرفی و افزایش فعالیت بدنی به وزن مناسب برسید. بعد از اینکه به وزن مناسب رسیدید همچنان به ورزش کردن ادامه دهید و رژیم غذایی سالم داشته باشید تا وزن مناسب به دست آمده را حفظ کنید.
منبع: فرادیدabanhome.com: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت