چهارمین سرطان ایران - مجله وبلاگ فروش

سرطان روده بزرگ در تبادل نظر با دکتر محمدجعفر فره وش فوق تخصص گوارش و کبد

غذا پس از خورده شدن، جویده و از مری وارد معده و از آنجا وارد روده کوچک می گردد. در روده کوچک، قسمت زیادی از مواد غذایی هضم و جذب می گردد اما مقداری از مواد در روده باقی می مانند که غیرقابل جذب هستند. این مواد همراه مقداری مایع، وارد روده بزرگ می شوند. این مواد و آب سبب سهولت حرکت مواد دفعی می شوند. جالب است بدانید طی 24 ساعت حدود 2 لیتر مایع و مواد به جامانده، وارد روده بزرگ می شوند و در آنجا آب اضافه و مقدار کمتری از مواد، جذب شده و مدفوع به شکل سفت و به وزنی حدود 150 تا 200 گرم می رسد تا در زمان مناسب عمل دفع انجام گردد. اینها گوشه ای از عملکرد روده بزرگ از زبان دکتر محمدجعفر فره وش، فوق تخصص گوارش و کبد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران است که به بهانه آشنایی با سرطان روده بزرگ و راه های پیشگیری از آن به تبادل نظر با ایشان پرداخته ایم.

آقای دکتر! شیوع سرطان روده بزرگ در کشور ما و در جهان چقدر است؟

سرطان روده بزرگ سومین یا چهارمین سرطان شایع دستگاه گوارش است. شیوع سرطان روده بزرگ در کشورهای مختلف فرق دارد اما طبق آمار موجود نزدیک به 7 میلیون نفر در سال در جهان به این مشکل مبتلا می شوند. در کشور ما این بیماری در رتبه های چهارم و پنجم جدول قرار گرفته و بعد از سرطان های معده، پانکراس و مری است.

چه اتفاقی می افتد که در روده بزرگ سلول های سرطانی نمایان شده رشد می نمایند؟

سلول های سرطانی به طور دائم در بدن ما تشکیل می شوند. این سلول ها کدی که جلوی رشد سلول را در حالت عادی می گیرد از دست می دهند. در واقع ژنی در بدن وجود دارد که این ژن بازدارنده است و جلوی رشد سلول هایی را که به طور اتفاقی در اثر عوامل محیطی یا جهش هایی که رخ می دهند، به وجود می آیند می گیرد و آنها را از بین می برد. حال در افرادی که این ژن ضعیف می گردد، سلول های اضافی شروع به رشد و تکثیر در مخاط روده می نمایند. در ابتدا این مشکل خود را به شکل پولیپ یا برجستگی های گوشتی یا قارچ مانند نشان می دهد اما به تدریج بزرگ و بعضی از آنها سرطانی می شوند.

وقتی سرطان شروع می گردد چه علائم یا نشانه هایی از خود بروز می دهد؟

از آنجا که سلول های سرطانی از جنس خود بدن هستند معمولا در ابتدا علامتی ایجاد نمی نمایند اما بعد از مدتی باعث به وجود آمدن علائمی مانند وجود خون در مدفوع، دل درد و تغییر در اجابت مزاج به شکل اسهال یا یبوست می شوند. متاسفانه سرطان روده بزرگ علائم چندانی ندارد، وقتی علامت دار می گردد که بزرگ شده و ایجاد خون ریزی یا تنگی و درد کند. بنابراین این زمان، زمان مناسبی برای درمان نیست و بیماری پیشرفته شده است. به همین علت هدف ما این است که بتوانیم بیماری را در مراحل ابتدایی تر و قابل درمان تر تشخیص دهیم.

پس قبل از بروز علائم و نشانه ها چطور می توان متوجه وجود سرطان روده بزرگ شد؟

برای مواردی که هنوز علامت دار نشده و بیماری در بدن پنهان است از چند روش در کشورهای مختلف استفاده می گردد که دقیق ترین آنها انجام کولونوسکوپی یا تماشا روده بزرگ است. این کار در بسیاری از کشورها و در سن بالای 50 تا 55 سال هر 5 تا 10 سال یک بار انجام می گردد. روش دیگر تماشا قسمت کوتاهی از روده شامل رکتوم و سیگمویید است که به طور سرپایی اجرا شده و بیمار خیلی احساس ناراحتی نمی نماید. روش دیگر تشخیص سرطان کولون به وسیله آنالیز خون مخفی در مدفوع است. در این روش هم طی یک سال 3 نمونه مدفوع از فرد گرفته و به آزمایشگاه فرستاده می گردد. زیرا ممکن است فرد به سرطان مبتلا شده باشد اما خون موجود در مدفوع اش واضح نبوده و بیمار نتواند آن را ببیند. متاسفانه حساسیت این تست ها پایین است یعنی ممکن است در زمان آزمایش، روده خون ریزی نکند و در نتیجه خونی هم در مدفوع دیده نگردد. بنابراین حساسیت این آزمایش، فقط 10 تا 15 درصد است یا در خصوص تماشا قسمت کوتاهی از روده یا سیگوییدسکوپی ممکن است ضایعه مقداری بالاتر از قسمت مشاهده شده باشد. بنابراین برترین و دقیق ترین راه تشخیصی، انجام کولونوسکوپی است که تمام روده بزرگ دیده می گردد و اگر پولیپی هم دیده گردد به وسیله همان کولونوسکوپی برداشته می گردد و نیازی به جراحی ندارد. زیرا بسیاری از سرطان ها از همین پولیپ های ریز تشکیل می شوند و به تدریج با گذشت زمان بزرگ تر شده و تغییرات شان صورت می گیرد.

چه عواملی مساعدنماینده ایجاد این سرطان در بدن است؟

علاوه بر ارث و ژنتیک، عوامل محیطی، تغذیه ای و شیوه زندگی از عوامل مهم ایجاد سرطان به خصوص در دستگاه گوارش هستند. در واقع زندگی شهری که شامل عدم?تحرک، اضافه وزن، استفاده از غذاهای آماده و فرآوری شده، فست فودها و مواد غذایی چرب است، نقش مهمی در ایجاد این نوع سرطان دارد. بنابراین برای پیشگیری از سرطان های دستگاه گوارش ضروری است که از غذاهای تازه، میوه ها و سبزی ها استفاده نموده و حتی الامکان از سرخ کردن و کبابی کردن غذاها خودداری کرد. نکته ای که در خصوص سرطان روده بزرگ وجود دارد مقدار مصرف گوشت قرمز است. گوشت چهارپایان به خصوص گوشت گاو و گوسفند یکی از عوامل ایجادنماینده سرطان روده بزرگ است.

یعنی نباید استفاده گردد؟

نه! به هر حال بدن انسان به پروتئین و گوشت نیاز دارد ولی افرادی که زمینه خانوادگی سرطان روده بزرگ را دارندباید سعی نمایند بیشتر از گوشت ماهی و پرندگان و به مقدار بسیار کمتر از گوشت قرمز آن هم به شکل آب پز و کم چرب استفاده نمایند.

آقای دکتر! آیا افرادی که دچار یبوست های مزمن و طولانی هستند در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند؟

اجابت مزاج طبیعی، معمولا یک بار در روز انجام می گردد ولی اگر فرد در گذشته همواره هر2 روز یک بار اجابت مزاج داشته، می تواند هر2 روز یکبار هم انجام گردد و طبیعی است. افرادی که تحرک ندارند و از فیبر و موادغذایی مناسب استفاده نمی نمایند بیشتر در معرض ابتلا به یبوست هستند. اما ابتلا به یبوست، باعث افزایش ابتلا به سرطان روده بزرگ نمی گردد.

ابتلا به کولیت اولسروز چطور؟

یکی از علل سرطان روده بزرگ، کولیت اولسروز یا نوعی از بیماری های التهابی روده است. البته این خطر خیلی کم است. اگر کولیت اولسروز ثابت شده ای وجود داشته باشد معمولا به بیمار توصیه می گردد پس از 8 تا 10 سال که از بیماری اش گذشت تحت کولونوسکوپی قرار بگیرد. به محض اینکه پزشک در کولونوسکوپی ضایعه مشکوکی ببیند از آن نمونه برداری می نماید و اگر در نمونه برداری تغییراتی دیده شد. تحت عمل جراحی روده بزرگ قرار می گیرد. با برداشتن آن قسمت از روده بزرگ این خطر از بین می رود. اما افرادی که به کولیت اولسروز مبتلا هستند نباید خیلی نگران باشند زیرا درصد ابتلا به سرطان روده بزرگ در این بیماران پس از 10 سال فقط 10 درصد است.

گفتنی است که این خطر در خصوص کولیت عصبی وجود ندارد و ابتلا به کولیت عصبی یا سندرم روده تحریک پذیر هیچ ارتباطی با سرطان روده ندارد و افرادی که به کولیت عصبی مبتلا هستند نباید نگران ابتلا به سرطان روده بزرگ باشند.

لطفا کمی هم در خصوص درمان بگویید.

خوشبختانه سرطان روده بزرگ، جزو برترین سرطان های دستگاه گوارش است به طوری که به خوبی قابل درمان است. حتی اگر پخش شده و به کبد بزند باز به داروهای شیمی درمانی به خوبی جواب می دهد. به همین علت بسیاری از بیمارانی که حتی در مراحل پیشرفته بیماری تشخیص داده می شوند عمر طولانی و نزدیک به طبیعی دارند. توصیه می کنم افرادی که زمینه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ را دارند از حدود 25 تا 30 سالگی شروع به انجام راه های تشخیصی با کولونوسکوپی نمایند تا در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار نگیرند. البته بعضی نشانگان پولیپوز یا پولیپ های فامیلی هم وجود دارد که از سنین پایین تر شروع می گردد و اگر فردی در خانواده مبتلا باشد سایر اعضای خانواده باید از سنین پایین شروع به غربالگری نمایند.

منبع مقاله: هفته نامه سلامت

/ج

آژانس مسافرتی: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه

sale-blog.ir: مجله وبلاگ فروش | ارائه نرم افزارهای مدیریت وبسایت

منبع: راسخون