شیرینی های سنتی استان مرکزی
به گزارش مجله وبلاگ فروش، شیرینی ها و نان های طبخ شده در هر منطقه جغرافیایی از کشور، با توجه به گیاهان، میوه ها، سبزیجات و مواد اولیه بومی و محلی، تهیه شده و ممکن است نسبت به سایر نواحی دیگر کاملا متفاوت باشد. اما آنچه که می توان در بیشتر این خوراکی های لذیذ و اشتهاآور مشاهده کرد، ارزش غذایی آن ها است که از مهم ترین ویژگی های یک رژیم غذایی مناسب و سالم است. استان مرکزی که می توان از آن به عنوان مرکز صنعتی ایران نام برد، از جمله مناطقی از کشور است که شیرینی ها و نان های محلی آن، در سراسر کشور، شهره و از محبوبیت زیادی برخوردار است. خوراکی هایی همانند نان فطیر، باسلوق، جوز قندی، گوش فیل، کف لمه، ترخینه شیره، شیر جوش، گوره ماست و حلوا ارده، از مشهورترین شیرینی ها و نان های محلی این خطه از کشور به شمار می آید که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.
نان فطیر
نان، یکی از مغذی ترین و اصلی ترین مواد مصرفی در برنامه غذایی مردم سراسر دنیا است که امروزه می توان تنوع جالب و تحسین برانگیزی از آن را مشاهده کرد. در هر منقطه از دنیا، مردم با توجه به ذائقه ، آب و هوا و پوشش گیاهی محل سکونت خود، از نان های متفاوتی استفاده می نمایند. خوراکی که در نزد بسیاری از آن ها بویژه مسلمانان، از قداست و احترام ویژه ای برخوردار است. در کشور ایران نیز می توان نان را عضو ثابت تمامی وعده های غذایی در نظر گرفت. نان فطیر استان مرکزی، یکی از خوراکی های سنتی و بومی این خطه از کشور است که در سطح وسیعی به وسیله مردم این استان تهیه و میل می گردد. البته می توان در بعضی از استان های کشور از جمله خراسان و آذربایجان نیز شاهد تهیه و طبخ این خوراکی مغذی باشیم. جالب است بدانید که از این ماده لذیذ و ارزشمند به عنوان سوغاتی مطبوع و دوست داشتنی استفاده می گردد که باعث معروفیت آن در سراسر ایران شده است. نانواها و زنان کدبانوی استان مرکزی با ترکیب موادی همچون آرد، پودر قند، شیر، تخم مرغ، کره (در صورت تمایل می توان روغن جامد را جایگزین کره کرد)، مایه خمیر و کنجد به تهیه و تدارک نان فطیر می پردازند. پیشنهاد می کنیم هنگام سفر به استان مرکزی و بازدید از مکان های گردشگری این سرزمین زیبا، حتما نان فطیر را تهیه نموده و از طعم لذیذ و خوشایند آن، لذت ببرید.
باسلوق
امروزه ایجاد بسیاری از مسائل زیست محیطی و رشد چشم گیر بیماری های سخت مانند انواع سرطان، توجه انسان ها را به کشف و دسترسی روش های درمانی، معطوف ساخته است. اما آنچه مسلم است، طبق اظهارات پزشکان و متخصصان تغذیه، برترین راه چاره جهت درمان هر بیماری، جلوگیری از مبتلا شدن به آن است. آن ها در این رابطه روش هایی ساده و در عین حال مفید را ارائه داده اند که از این جمله می توان به رژیم غذایی سالم اشاره نمود. با کمی دقت و آنالیز غذاها و خوراک های سنتی، متوجه خواهیم شد که در پس تهیه بسیاری از آن ها، رازهایی شگرف از حفظ سلامتی بدن، نهفته است که در نوع خود بسیار جالب و تحسین انگیز خواهد بود. باسلوق، شیرینی سنتی و بومی استان مرکزی و شهرستان ساوه است که به علت حضور نشاسته ، یکی از مفیدترین و موثرترین مواد خوراکی، برای درمان یا جلوگیری از بسیاری بیماری ها از جمله سرطان روده بزرگ، مهم ترین منبع کربوهیدارت، جلوگیری از خشکی پوست، درمان سوختگی و ...، است. این شیرینی لذیذ و فوق العاده بیشتر در ایام نوروز، برای پذیرایی از میهمانان مورد استفاده قرار می گیرد. بانوان و مادران هنرمند استان مرکزی، با ترکیب موادی مانند شکر، آب، پودر ژلاتین، پودر نشاسته، جوهر لیمو، پودر نارگیل و گردو، آن را تهیه نموده و با طبخ و مصرف این خوراکی بومی، لحظات شیرین و دلچسبی را برای عزیزان خود، رقم می زنند. البته در بعضی از نقاط دیگر کشور از جمله استان همدان نیز، این شیرینی را به عنوان خوراکی محلی تهیه و مورد استفاده قرار می دهند.
جوز قندی
ماه های پایانی سال و نزدیک شدن به ایام زیبا و با طراوت فصل بهار، انگیزه ای قوی را در بانوان و مادران خوش ذوق ایران زمین، برای تهیه و طبخ انواع شیرینی و نان های محلی و بومی، دو چندان می سازد. عطری مدهوش نماینده که در بیشتر محله های شهرهای ایران، به علت پخت این خوراکی های لذیذ و فوق العاده به مشام می رسد، ناخودآگاه آدمی را به یاد دوران کودکی و خاطرات شیرین آشپزی مادربزگ ها خواهد انداخت. مردم استان مرکزی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و همچون بسیاری از بانوان کدبانوی سراسر کشور، خود را برای پذیرایی از عزیزان و آشنایان آماده می سازند. جوزقندی که در گذشته به جیره جنگی معروفیت داشت، از جمله شیرینی های بومی این استان زیبا و شهرستان نراق به شمار می آید که با میل کردن آن، طعمی شگفت انگیز و مطبوع را تجربه خواهید کرد. آن ها با استفاده از آلو، گلابی، هلو، زردآلو، انجیز، خاک قند و گردو به تهیه این شیرینی خوشمزه و مقوی می پردازند. بسیاری از گردشگران و بازدیدنمایندگان خارجی، این شیرینی بومی و لذیذ را به عنوان سوغانی فوق العاده و کم نظیر، تهیه می نمایند. پیشنهاد می کنیم، جوز قندی (جیره جنگی، جوز غندی)
گوش فیل
بعضی از ایام سال، در آئین و فرهنگ مردم ایران، از قداست و احترام بسیاری برخوردار است. دورانی که در کنار برگزاری مراسم و اعمالی خاص، خوراکی های ویژه و منحصر به فردی را نیز در برنامه غذایی خود، قرار خواهند داد. ماه مبارک رمضان و عبادات مخصوصش، یکی از این ایام است. عطر هل چای تازه دم، صدای غل غل سماور، نان سنگک کنجدی، خرما، گردو، شله زرد دوست داشتنی در کنار شیرینی فوق العاده ی زولبیا، بامیه و یار همیشگی آن ها گوش فیل، بخشی از خاطراتی است که هرگز از فکر دوستدارانش، محو نخواهد شد. گوش فیل، یکی از شیرینی های سنتی و بومی استان مرکزی است که با طعم شیرین و ترکیب شنماینده اش، توان مقاوت هر انسان خوش خوراکی را در مقابل امتحان کردن طعم آن، بسیار ضعیف وسست خواهد نمود. بانوان و مادران خوش سلیقه استان مرکزی با ترکیب موادی همچون تخم مرغ، گلاب، شیر (در صورت تمایل می توان ماست را جایگزین شیر کرد)، روغن (کره نیز می تواند استفاده گردد)، آبلیمو، زعفران، شکر، آب، نمک و آرد این شیرینی خوشمزه و معطر را تهیه و طبخ می نمایند. البته بسیاری از پزشکان و کارشناسان تغذیه مصرف بیش از حد این خوراکی بومی را به علت وجود شکر و روغن، توصیه نمی نمایند.
کف لمه (قووتو- قاووت)
کف لمه یکی از خوراکی های بومی و بسیار مقوی استان مرکزی، شهرستان اراک است که می توان از آن به عنوان بمب انرژی یاد کرد. البته کف لمه در بسیاری از منطقه ها کشور از جمله استان خراسان و کرمان نیز با نام قوتو یا قاووت به عنوان معجونی سنتی و بومی، تهیه و مورد استفاده قرار می گیرد. این خوراکی بومی، بسیار مقوی، مغذی و سرشار از انرژی است که با مصرف آن، بسیاری از مواد مورد احتیاج بدن، تامین خواهد شد. بانوان و مادران استان مرکزی با ترکیب موادی همچون آرد نخود چی بدون نمک، پسته خام، بادام خام، خرفه، شکر، فندق خام و بادام هندی خام، آن را تهیه و بیشترا به عنوان تنقلات ایام نوروز مصرف می نمایند. از خواص و ویژگی های منحصر به فرد کف لمه می توان به طبیعت گرم، آرامبخشی، افزایش قدرت جسمی، سرشار از ویتامین ها و املاح معدنی (کلسیم، فسفر، آهن)، خارج نماینده سموم بدن، برطرف نماینده کم خونی، هضم نماینده غذا، ضد تشنج، خون ساز، منبع اصلی پتاسیم، ملین، نرم نماینده سینه، و برطرف سرفه و ... اشاره نمود.
حلوا ارده محلات
کنجد یکی دیگر از مواد اولیه بسیار مقوی و مغذی است که خوشبختانه در بیشتر شیرینی های موجود در رژیم غذایی مردم کشور در سطح چشم گیری مصرف می گردد. از این ماده ی غذایی در طبخ انواع نان، شیرینی، حلوا و غذا استفاده می گردد که می توان قدمتی بالغ بر 1000 سال را برای مصرف این ماده مفید و ارزشمند در کشور ایران، تخمین زد. از خواص کنجد می توان به تقویت نیروی جسمی، از بین بردن گرفتگی صدا، کاهش فشار خون، جلوگیری از رماتیسم، نرم نماینده ی معده و روده، رشد مو، برطرف ناراحتی کیسه صفرا، برطرف نماینده اسهال خونی و درمان زخم ریه و تنگی نفس، اشاره نمود. مردم استان مرکزی، شهرستان محلات، خوراکی بومی و سنتی را که به حلوا ارده محلات معروفیت یافته است، به وسیله کنجد، شکر، سفیده تخم مرغ، هل، عصاره جوبک و اسید سیتریک تهیه می نمایند. هر چند در بعضی از استان های کشور همچون قم و یزد نیز این خوراک لذیذ و مقوی به عنوان شیرینی سنتی تهیه و مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به خواص ذکر شده در خصوص کنجد، پزشکان مصرف آن را برای افرادی که از معده ای ضعیف برخوردارند، به همراه عسل یا سرکه، توصیه می نمایند. پیشنهاد می کنیم حلوا ارده مخصوص محلات را تهیه و مصرف کنید.
در ارائه این مقاله سعی شد، به معرفی شیرینی های سنتی استان مرکزی پرداخته و اطلاعاتی جامع و مفید در خصوص ارزش غذایی آن ها در اختیار شما دوستان خبرنگاران یی قرار دهیم. منتظر نظرات گرم و سازنده شما عزیزان در ارائه بهتر این قبیل مقالات هستیم.
تهیه شده در خبرنگاران
منبع: کجارو