قبل از بازی کردن سایبرپانک 2077 ببینیم؛ بهترین&zwnjهای ژانر سایبرپانک - مجله وبلاگ فروش

همان طور که از نام بازی سایبرپانک 2077 (Cyberpunk 2077) پیداست، مطمئنا لازم نیست بگوییم که بازی در جهانیی سایبرپانک اتفاق می افتد. پیش از این تمام و کمال درباره سایبرپانک به عنوان یکی از زیرمجموعه های ادبیات سبک علمی-تخیلی صحبت نموده ایم، ولی بگذارید پیش از اینکه بخواهیم به فیلم ها و سریال های این سبک ورود کنیم، مروری کوتاه به جهانهای سایبرپانک داشته باشیم.

• سایبرپانک چیست؟

قصه های سایبرپانک به عنوان گونه ای از ادبیات علمی-تخیلی، آینده را همچون جهانیی نابود شده به تصویر می کشند؛ در جهانهای سایبرپانک معمولا دولت ها از بین رفته اند و شرکت های عظیم، بر شهرها حکومت می نمایند. فاصله های طبقاتی در جهانهای سایبرپانکی بسیار زیاد است؛ افراد یا برای شرکت ها کار می نمایند یا در خیابان، علیه آن ها. تکنولوژی و شبکه های داده نقش مهمی در تمام جهان ایفا می نمایند و همه چیز را تغییر داده اند.

تغییر اعضای بدن و جایگزین کردن آن ها موضوعی بسیار معمول است و اساسا چیزی به اسم جنسیت در جهانهای سایبرپانک معنایی ندارد. در نتیجه تغییرات عظیمی که روی بدن ایجاد می شود و قصه هایی که در آن ها افراد به طور کلی ذهن خود را کپی و در شبکه ها قرار می دهند، بحث هایی مثل هویت و اینکه انسان چگونه تعریف می شود، از مهم ترین موضوع های سبک سایبرپانک است.

این ها را گفتیم، چون قرار است فیلم ها و سریال های این سبک را با نگاه به این عناصر در آن ها آنالیز کنیم. بدون شک امکان پیدا کردن تمام فیلم ها و سریال های سایبرپانکی تاریخ و قرار دادن آن ها در این مطلب وجود ندارد و ما هم کوشش نموده ایم تا بهترین های آن ها را جمع آوری کنیم.

با این حال، از شما هم می خواهیم تا در بخش نظرات، از فیلم ها و سریال های سایبرپانک دلخواه خود برای ما و دیگران بگویید.

Psycho-Pass

انیمه های علمی-تخیلی و سایبرپانک، تعدادی از بهترین قصه های این سبک را در خود جای داده اند. اساسا پیش از اینکه بسیاری از فیلم های هالیوودی به سبک علمی-تخیلی روی بیاورند، ژاپنی ها در انیمه هایشان بسیار زودتر از آن ها سراغ این سبک رفته بودند. یکی از بهترین انیمه های علمی-تخیلی و سایبرپانکی چند سال اخیر هم بدون شک سایکو پس (Psycho-Pass) است.

این انیمه جهانیی در آینده را به تصویر می کشد که سیستمی به نام سیبیل در آن حکومت می نماید. این سیستم، شرایط روانی تمام افراد را در همه حال می سنجد و نه تنها جریان آینده زندگی را برایشان معین می نماید، بلکه اگر احتمال جرم یا جنایت در فردی وجود داشته باشد، سریعا جلوی آن را می گیرد.

قصه انیمه درباره تعدادی کارآگاه است که با سلاح های ویژه خود سراغ پفراینده های مختلفی می فرایند. این سلاح ویژه مستقیما به سیستم وصل است و با چک شرایط روانی افرادی که هدف به سمت آن ها گرفته شده، آنالیز می نماید فرد مجرم است یا نه و تصمیم می گیرد که فرد باید نابود یا دستگیر شود. کنترل داده، تغییر هویت و تعریف های مختلف از مفهوم آزادی و آنالیز آن در مقابل امنیت حاصل از این سیستم، بحث هایی است که Psycho-Pass مطرح می نماید، ولی احتمالا بیشتر درگیر شخصیت هایش می شوید و به خاطر آن قسمت ها را دنبال می کنید.

Altered Carbon

مجموعه سریالی کربن تغییریافته (Altered Carbon) یکی از بهترین رمان های سایبرپانک را در سبک و سیاق ظاهری بلید رانر قرار می دهد و نتیجه نهایی، یک سریال سایبرپانک بسیار جذاب است. تمام عناصر این سبک در کربن تغییریافته پیدا می شوند؛ از شرکت های عظیم که کنترل همه چیز و همه کس را با تکنولوژی به دست گرفته اند تا سلاح ها و وسایل علمی-تخیلی مختلفی که به زندگی افراد راه پیدا نموده و روی همه چیز تأثیر گذاشته اند.

با این حال، ایده اصلی سریال Altered Carbon تغییر بدن افراد است. افراد می توانند از مغز یا در واقع هوشیاری خود یک نسخه پشتیبان تهیه نمایند و این نسخه را به یک بدن جدید انتقال دهند. این بدن های جدید می توانند توسط شرکت ها به بهترین شکل ممکن ساخته شوند یا حتی از بدن افراد معمول برای تغییر ذهن استفاده کرد. شخصیت اصلی سریال کارآگاهی است که برای پیدا کردن قاتل یک نفر فرستاده می شود. شخصی به قتل رسیده، اما به لطف نسخه پشتیبانی که از مغزش پانزده دقیقه قبل از قتل تهیه شده بود، در بدنی جدید زنده است و حالا به دنبال قاتل خود می شود.

جهانیی که Altered Carbon به تصویر می کشد بسیار کامل است. هزینه و کوشش زیادی شده است تا جهانیی پرجزئیات برای سریال ساخته شود و این کوشش ها هم جواب داده اند؛ سریال واقعا یکی از باورپذیرترین جهانهای سایبرپانک را دارد. با اینکه نمی توانیم کاملا از قصه و فرایندش تعریف کنیم، ولی باز هم پیشنهاد می کنیم تا Altered Carbon را به عنوان یکی از بهترین سریال های سایبرپانک تماشا کنید.

Dredd

در لیستی که تهیه نموده ایم، فیلم Dredd از ارزان ترین پروژه ها محسوب می شود ولی این موضوع به سازندگانش اجازه داده از تصویر کشیدن هیچ چیزی دریغ ننمایند و جلوی خود را نگیرند. صد البته باید اشاره کنیم که وقتی می گوییم Dredd منظورمان نسخه 2012 آن است و نه نسخه قدیمی اش که استالونه در آن ایفای نقش نموده بود. در مقایسه با دیگر فیلم های سایبرپانک، Dredd بی پرده و تمام کمال، جهانی تیره و تار ویران شهرهای سایبرپانکی را مقابلمان می گذارد.

معینا از نظر طراحی، شهر مگاسیتی فیلم Dredd بسیار شبیه به شهر اصلی سایبرپانک 2077 یا همان نایت سیتی است. تعقیب و گریزها و صحنه های اکشن هم در مقایسه با دیگر پیشنهاد هایمان که بیشتر به جنبه های فلسفی می پردازند، احتمالا با سایبرپانک 2077 هم سوتر خواهند بود.

در جهانی Dredd، جرم و جنایت آن قدر زیاد شده که در آن افرادی به عنوان قاضی مجرمان را دستگیر و در لحظه اعدام می نمایند. گروه های گنگستری مختلف و مواد مخدر هم بخش مهمی از فیلم را در بر می گیرد که این موضوع هم حسابی یادآور سایبرپانک 2077 است. نقشه سایبرپانک هم متشکل از چند محله است که در هر کدام، یک گروه گنگستری مختلف حکمرانی می نماید.

فیلم Dredd حسابی سرگرم نماینده است و در عین حال به خوبی از جهانی تیره و تار سایبرپانک می گوید. میان آن انیمه های سایبرپانک که معمولا حول دیالوگ های پیچیده می گذرند، دیدن Dredd می تواند تنوع خوبی باشد.

Johnny Mnemonic

خلق سبک سایبرپانک را به رمان های ویلیام گیبسون نسبت می دهند و مطمئنا باید یکی از گزینه هایمان را هم به ساخته های او اختصاص دهیم. با این حال، دلیل ما از انتخاب جانی نمانیک فقط و فقط به خاطر حضور کیانو ریوز است. فیلم جانی نمانیک نه تنها سایبرپانک است، بلکه کیانو ریوز هم دارد؛ طوری که در لیست فیلم های پیشنهادی برای سایبرپانک 2077 احتمالا باید در رتبه دوم و پس از آن یکی فیلم سایبرپانک کیانو ریوز قرار گیرد.

البته که چنین اتفاقی نمی افتد. رمان جانی نمانیک را نخوانده ایم، ولی می توانیم بگوییم که فیلمش افتضاح است. جانی نمانیک در جهانی سایبرپانک این فیلم، یک پیام رسان است. پیام ها هم نه در فلش یواس بی و دیسک، بلکه در ذهن منتقل می شوند. جانی روی یک جایگاه می نشیند، پیامی در ذهنش ثبت می شود و او باید آن پیام را به مقصد برساند.

فیلم پر است از صحنه ها و دیالوگ های دهه نودی بسیار بد و حتی قیافه ها هم غیر قابل تحمل هستند. جانی نمانیک را ببینید، تا قدر شاهکارهای سایبرپانک دهه نودی ژاپن را بدانید. خوشبختانه، کیانو ریوز یک فیلم سایبرپانک عالی مربوط به همان دوران هم دارد.

The Matrix

احتمالا اشتباه ننموده ایم اگر بگوییم ماتریکس محبوب ترین و عظیمترین فیلم کیانو ریوز است که اتفاقا هم در سبک سایبرپانک جای می گیرد. فیلم ماتریکس این ایده را مطرح می نماید که جهانی ما، کاملا یک شبیه سازی است؛ طوری که انسان ها در واقع قرن هاست توسط بیگانگان به عنوان سوخت و انرژی کشت می شوند. انسان ها در محفظه هایی نگه داشته شده و در همه حال متصل به یک ابرکامپیوتر هستند؛ ابرکامپیوتری که آن ها را وارد یک شبیه سازی از جهانی قدیم می نماید. عناصر سایبرپانک فیلم کم وبیش همین جا به سرانجام می رسند، ولی ماتریکس بسیار بیشتر از یک فیلم اکشن است.

صحنه های اکشن شاهکار فیلم به جای خود، موضوع اصلی ماتریکس در واقع بحث هایی است که از فلسفه وجود مطرح می نماید. برخلاف ایده اصلی قصه های سایبرپانک که درباره انسان فراتر از بدن و تعاریف متفاوت از اوست، ماتریکس یک قدم عقب تر می رود و بحث دلایل وجود او را پیش می کشد.

ماتریکس شگفت انگیز است و نه تنها با صحنه های اکشن آن سرگرمتان می نماید، بلکه تا مدت ها پس از دیدنش هم فکرتان را درگیر خواهد نمود. متأسفانه دو دنباله فیلم، هر چه ماتریکس بافته بود را پنبه کردند، بحث های تفکربرانگیز را دور ریختند و آن ها را با ربات هایی عظیمی که به جنگ با هیولاها و بیگانگان می فرایند، جایگزین کردند. اساسا در ذهن ما دنباله ای برای ماتریکس 1 تعریف نشده است. با این حال، آیا می دانستید ایده ساخت ماتریکس از یک فیلم انیمیشنی ژاپنی به ذهن خواهران واچوفسکی رسیده بود؟ واچوسفکی ها این فیلم ژاپنی را دیده و آن قدر تحت تأثیر قرار گرفته بودند، که چند سال کوشش کردند چیزی شبیه به آن بسازند. آن فیلم Ghost in the Shell بود.

Ghost in the Shell

فیلم Ghost in the Shell را شاید بتوان یکی از بی نقص ترین انیمه های سینمایی تاریخ نامید و چقدر خوشحالیم که این فیلم، در سبک سایبرپانک ساخته شده است. البته که Ghost in the Shell اقتباسی از یک مانگا قدیمی است، ولی معتقدیم که فیلمش حتی پایش را از منبع خود فراتر گذاشته. فیلم Ghost in the Shell نه تنها عمیق، پیچیده و چند لایه است، بلکه صحنه های اکشن شگفت انگیزی را هم در خود جای داده و از همه نظر کامل است.

جریان بسیار خوب فیلم و امتناع آن از قرار دادن تمام اطلاعات مقابل بیننده، کاری می نماید تا مخاطب قدم به قدم با شخصیت ها در کشف قصه و راز و رمزهای آن همراه شود. در این میان، حس و حالی هم که Ghost in the Shell به بیننده منتقل می نماید شاید فقط در همان بلید رانر اصلی پیدا شود؛ صحنه هایی که از عظیمی جهانی آن می گوید و موسیقی ای که جوی عرفانی به فیلم می دهد. نمی دانیم دقیقا چه اتفاقی رخ می دهد، جادوی مأمورو اوشی چگونه بیننده را می گیرد، اما Ghost in the Shell کاری می نماید تا یک ساعت و نیم در آرامشی عجیب فرو روید و زمانی که فیلم تمام شد، با درکی جدید از پوچی از پای آن بلند شوید.

به عنوان یک فیلم سایبرپانک، موضوع اصلی Ghost in the Shell هم تعاریف مختلفی است که انسان می تواند از زنده بودن و معینا از خود داشته باشد؛ آن هم میان یک فیلم اکشن بسیار خوب. البته که فیلم کم دیالوگ ندارد. موضوعاتی مثل انتقال هوشیاری از بدن به بدنی دیگر، تغییرات اعضای بدن و جایگزینی آن ها با تکنولوژی های مختلف و هک کردن ذهن افراد و چیزهایی شبیه به آن، Ghost in the Shell را به یک فیلم سایبرپانک محض تبدیل نموده اند. طراحی های بصری Ghost in the Shell هم رده بلید رانر و یکی از ستون های اصلی شکل دهنده استایل خاصی است که از سایبرپانک می شناسیم. یک فیلم انیمه ای دیگر هم هنوز مانده است تا به مهم ترین فیلم جنبش سایبرپانک و انتخاب نهایی مان برسیم.

Akira

برخلاف Ghost in the Shell که قصه در آن مرکزیت ندارد و همه چیز حول شخصیت ها و عقاید آن ها می شود، آکیرا قصه ای عظیم و طولانی در جهانیی سایبرپانک تعریف می نماید؛ قصه ای که از چند وجه مختلف تعریف می شود. همان طور که از قصه ای در سبک سایبرپانک انتظار داریم، شرکت های عظیم و دولت ها کنترل گوشه به گوشه زندگی افراد را به یاری فناوری های مختلف به دست گرفته اند. در این میان، گروه های گنگستری کوچک و عظیم هم فعالیت های مختلفی می نمایند و از زاغه های خود و با استفاده از آنچه پیدا می نمایند، سعی در طغیان دارند.

حتما باید به این نکته اشاره کنیم که سازندگان این آثار، هرگز به این موضوع فکر نمی کردند که ساخته آن ها مثلا در سبک سایبرپانک می گنجد و باید فلان چیزها را حتما در آن جای دهند. ما امروزه با در نظر دریافت عناصر یکسانشان، آن ها را چنین طبقه بندی می کنیم. در زمان آکیرا حتی چنین طبقه بندی هایی شکل نگرفته بود. حتی مطمئنیم که بر و بچه های سایبرپانک 2077 هم لیستی از عناصر سایبرپانک جلویشان نداشته اند که یکی پس از دیگری آن ها را تیک بزنند، بلکه فیلم هایی مثل آکیرا را آن قدر دوست داشته اند که کوشش نموده اند چیزی در حد و اندازه آن بسازند. موتور شخصیت اصلی سایبرپانک 2077 دقیقا ادای احترامی به موتور تتسوئو در فیلم آکیرا است.

آکیرا از همان ابتدای کار با کیفیت وحشتناک بالای انیمیشنش بیننده را میخکوب می نماید. با این حال، طولی نمی کشد تا چیزی حتی بهتر از انیمیشنش را رو می نماید و آن قصه ای غیرقابل پیش بینی است. هرگز نمی توانید تصور کنید قصه آکیرا قرار است چه جریانی را طی کند و به چه سرانجامی برسد. آکیرا نه تنها یکی از بهترین فیلم های سایبرپانک، بلکه یکی از بهترین فیلم های تاریخ است.

Blade Runner

وقتی کلمه سایبرپانک را می بینیم یا می شنویم، مجموعه ای از تصاویر در ذهنمان شکل می گیرند و آن تصاویر، عینا تصاویر بلید رانر هستند. حتی اگر بخواهید رمان های علمی-تخیلی و سایبرپانک قبل از بلید رانر را پیش بکشید، باز هم به راحتی می گوییم که این سبک همه چیز خود را مدیون بلید رانر است. معروف ترین و عظیمترین رمان سایبرپانک تاریخ، رمانی که آغاز جدی سایبرپانک را به آن نسبت می دهند، چند سال بعد از بلید رانر نوشته شده است. در واقع اغراق ننموده ایم اگر ریشه سایبرپانک را تمام و کمال بلید رانر بدانیم. بلید رانر از منبع خود چند قدم جلوتر و از دیگر ساخته های علمی-تخیلی آن موقع، دهه ها جلوتر بود.

بلید رانر قصه کارآگاهی را تعریف می نماید که به دنبال رپلیکنتهای فراری می رود. رپلیکنت ها موجوداتی انسان نما هستند که توسط انسان و برای خدمت به او ساخته شده اند. رپلیکنت ها از نظر ظاهری (و احتمالا حتی داخلی) هیچ تفاوتی با انسان ندارند و بعضا ممکن است خود را مختار به انجام هر کاری ببینند و پا به فرار بگذارند. فیلم و صد البته داستان کوتاهی که فیلم از آن الهام گرفته، حول این سؤال می شود که چه چیزی دقیقا انسان بودن و هویت ما را تعریف می نماید. بحث هایی مثل اختیار، خاطرات، تأثیرات داخلی و بیرونی در شکل دادن آنچه خود می نامیم و چیزهایی شبیه به آن، مرکزیت اصلی فیلم را تشکیل می دهد.

طراحی های بصری بلید رانر، ظاهر سبک سایبرپانک را تعریف کردند. برج های بسیار بلند که هولوگرام های عظیمی روی آن ها خودنمایی می نماید و خودروهایی که مقابل آن ها در آسمان رفت و آمد می نمایند، محیط های تاریک که با چراغ های نئونی روشن شده اند، لباس هایی که ادغامی از پوشش های مختلف ستارگان راک و یکی دو عنصر فضایی هستند، شهرهایی که به طبقات مختلف بالا و پایین تقسیم شده اند و حتی چیزی مثل قرار دادن کارآگاهی با پالتویی بلند در چنین محیط هایی، به معینه های اصلی جهانهای سایبرپانک تبدیل شده اند. حتی موسیقی الکترونیک خاص بلید رانر هم به عنوان موسیقی اصلی ژانر سایبرپانک ماندگار و به بخشی ثابت از ساخته های این سبک تبدیل شد.

بلید رانر عظیمترین تأثیر ممکن را روی ساخته های بعد از خود، چه فیلم، چه بازی و چه رمان داشت. در حرکتی غیرقابل باور، نزدیک به 40 سال بعد از عرضه فیلم اصلی، دنباله ای برای بلید رانر عرضه شد؛ دنباله ای که به شکل غیرمنتظره ای شگفت انگیز است. بلید رانر و بلید رانر 2049 هر دو از بهترین های سبک سایبرپانک و از مهم ترین آثار علمی-تخیلی تاریخ هستند.

نهایتا پیشنهاد می کنیم با دیدن تریلرها و گیم پلی های سایبرپانک 2077، خود را از هر نظر آماده بازی کنید؛

• تریلر گیم پلی Cyberpunk 2077
• تریلر معرفی Cyberpunk 2077
• جدیدترین اطلاعات Cyberpunk 2077 را بخوانید
• مراحل فرعی سایبرپانک 2077 چند برابر ویچر 3 است
• سایبرپانک 2077؛ نژادپرستی، هموفوبیا، ترنسفوبیا، و سایر قضایا